کوکداما

کوکداما

کوکداما یا باغ معلق، کلمه ای با ریشه ژاپنی است که از دو کلمه کوک به معنای خزه و داما به معنای خاک تشکیل شده است. کوکداما یا توپ خزه، توده ای از خاک پوشیده شده توسط خزه است و داخل آن گیاهان زینتی کشت داده می‌شوند.

کوکداما در واقع هنر ژاپنی ها در پرورش گیاهان زینتی است. در این هنر، گیاهان را به صورت معلق، توسط رشته ای آویزان از سقف یا بر روی یک سطح تزیینی، پرورش می‌دهند. به کار گیری این هنر منجر به ایجاد یک باغ کوچک گرد که با رشته های کنف پوشیده شده، می‌گردد.

در ادامه این مقاله قصد داریم تا با چگونگی درست کردن این گل های تزیینی گرد آشنا شویم و سپس اصول مراقبت از آنها را با یکدیگر مرور می‌کنیم. آشنایی با چگونگی ساخت این گل های گرد در سایز های مختلف، به ما امکان تزیین کردن میز کار، گوشه ای از فضای اتاق و ... را می‌دهد.

چگونگی ساخت کوکداما

در یک توضیح کلی می‌توان گفت که ابتدا باید مقداری خاک را با خزه مخلوط کنید تا یک توپ خاکی ایجاد شود. سپس گیاه را در داخل این توپ خاکی بپیچانید و رشته ای به آن متصل کنید. درنهایت شما یک کوکدامای زیبا در درستان خود دارید.

در ابتدا باید گیاهی را که قصد پرورش آن در این باغ معلق زیبا را دارید، انتخاب کنید. در این مرحله شما با هیچ محدودیتی روبرو نخواهید بود، البته باید دقت داشته باشید که گیاه انتخابی، باید شرایط نگه داری (میزان نور، رطوبت و...) در محیطی که قرار است کوکداما را در آن قرار داده شود، داشته باشد.

در مرحله بعد، باید گیاه را به همراه ریشه اش از خاکی گلدان یا زمینی که در آن قرار گرفته است، خارج کنید. در صورتی که گیاه دارای ریشه های ریزی است می‌توان آن را به همراه خاک اطرافش، در ظرف‌شویی بشویید تا اثری از خاک گلدان یا باغچه در آن دیده نشود.

نکته: اگر گیاه را از باغچه و یا گلخانه برای ساخت این باغ معلق تهیه کرده اید، قبل از آنکه دست به کار شوید از نبود آفت در آن، اطمینان کافی پیدا کنید.

در این مرحله باید به معنای واقعی کلمه دست به کار شوید. برای این کار ابتدا دستکش بپوشید و یک کیسه پلاستیک زباله را زیر دست خود قرار دهید. از پیت ماس (خزه ذغال سنگ نارس) و خاک بونسای برای ساخت کوکداما باید استفاده کنید. به همین منظور خزه و خاک را به نسبت 7 به 3 با یکدیگر خوب مخلوط کنید تا مخلوط حاصل یک دست شود. دقت داشته باشید که وجود خزه و خاک به قدر کافی، برای پوشاندن ریشه هرگیاهی، لازم و ضروری است؛ بنابراین بسته به اندازه و ابعاد ریشه گیاهی که قصد پرورش آن را در باغ معلق خود دارید، مقدار خزه و خاکی که استفاده می‌کنید می‌تواند متفاوت باشد.

در ادامه باید مخلوط خاک و خزه به دست آمده را در دست بگیرید و آن قدر با آن بازی کنید تا یک توپ گرد با اندازه ای که دوست دارید و در تناسب با ریشه گیاه انتخابی شما، به دست آید. حالا که توپ را درست کردید آن را کنار گذاشته و به سراغ مرحله بعد بروید.

ریشه گیاه را که عاری از خاک گلدان یا باغچه است، در دست گرفته و چندین بار خزه را به دور آن بپیچانید تا ریشه گیاه شما را به صورت کامل احاطه کند. حتماً دقت داشته باشید که مقدار خزه مورد نیاز شما در این مرحله، بر مبنای اینکه ریشه گیاه چه اندازه ای دارد می‌تواند متفاوت باشد.

در این مرحله باید توپ خاکی را که از بونسای و خزه تشکیل شده بود، از وسط به دو نیم کره تقسیم کنید. سپس ریشه گیاه خود را که دور آن خزه پیچیده بودید را، بین این دو نیم کره قرار دهید، سپس از دو طرف این دو نیم کره، که در بین آن ریشه قرار گرفته را فشار دهید تا کاملاً اطراف ریشه را بپوشاند.

در این مرحله باید خزه ورقه ای در دسترس داشته باشید و آن را دور توپ خاکی بپیچید. دقت داشته باشید که باید در انتهای این مرحله، یک لایه ضخیم و یکنواختی از خزه ورقه ای دور تا دور توپ خاکی شما دیده شود.

مقدار خزه ورقه ای مورد نیاز شما در این مرحله نیز بسته به سایز توپ خاکی شما متفاوت است.

در انتها برای جلوگیری از منهدم شدن توپ خاکی که ورقه خزه ای دور آن پیچیده شده، باید با استفاده از نخ محکم و کلفتی همچون کنف، دور آن را نخ پیچ کنید. حال کوکدامای شما درست شده است و می‌توانید این باغ گرد کوچک خود را یا از جایی آویزان کنید یا برای تزیین میز کار خود از آن استفاده کنید.

نکات مراقبتی کوکداما:

• برگ های این باغ معلق گرد، باید هر روز با استفاده از یک اسپری آبپاش مرطوب شود و همچنین نور کافی را دریافت کند.

• آبیاری کوکداما نیز باید به درستی انجام شود، به این منظور باید این توپ را در کاسه ای از آب، در درمای اتاق، به مدت 10 دقیقه بخیسانید. دقت کنید مسئله آبیاری، زمانی که برگ های آن قهوه ای رنگ می شوند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

• در قیچی کردن برگ های مرده قهوه ای رنگ، زرنگ باشید و به محض رویت شدن آنها را قیچی کنید.

• با رشد گیاه، ریشه های آن از توپ خاکی و خزه بیرون می‌زند. در صورت وقوع این اتفاق، که عموما در هرسال یک بار دیده می‌شود، باید باغ کوچک خود را در یک توپ خاکی جدید قرار دهید.

کوکداما سانسوریا

اگر به دنبال خرید یک رو میزی زیبا و شیک هستید! یا اینکه درصدد خرید گل ، یک هدیه به یادماندنی برای عزیزان خود هستید، کوکداما سانسوریا یا کوکداما پاکوتاه، می‌تواند یک انتخاب هوشمندانه باشد. این گل زیبا نسبت به یک دسته گل معمولی، دوام بیشتری دارد. گذشته از آن شکل زیبای برگ های آن، خاص بودن این گیاه را دو چندان می کند. کوکداما علاوه بر زیبایی بخشیدن و القای حس طراوت و سر سبزی، به عنوان یک گیاه در تصفیه هوای محیط، از بین بردن و یا کاهش مواد مضر موجود در هوا و... نیز نقش دارد.

کوکداما شامادورا

کوکداما شامادورا گونه ای از کوکداما است که گیاه درون آن، نوعی نخل با سرعت رشد پایین و مقاومت بالا است. فضای زیادی را اشغال نمی‌کند و شرایط نگه داری بسیار ساده ای دارد. این نخل تزیینی نیز می‌تواند در گوشه ای از اتاق قرار گرفته و زیبایی خاصی را به آن ببخشد، همچنین می‌تواند به عنوان یک هدیه سبز به عزیزانتان خریداری شود. شامادورا نیاز کمی به نور دارد و عموماً در طی رشدش خیلی بلند نمی شود. این گیاه برگ های ظریفی دارد که زیبایی های آن را دو چندان می‌کند.